Po co filtrować wodę? Jakie zagrożenia czekają na Twoją studnię z jej strony? Jakich filtrów użyć? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule.

Filtrowanie wody ze studni – właściwe uzdatnianie wody studziennej

Każdy użytkownik studni (głębinowej, kręgowej, czy jakiejkolwiek innej) zdaje sobie sprawę, że wykopanie jej to zaledwie pierwszy krok. Zależnie od terenu – a zwłaszcza rodzaju gruntu – uzyskanie czystej wody i utrzymanie jej w tym stanie to duże wyzwanie, które wymagać będzie aktywnego podejmowania okresowych działań: czyszczenie i konserwacja, a niekiedy wymiana niektórych elementów, zwłaszcza w przypadku zaniechania pierwszych dwóch czynności.

Jednymi z kluczowych cech, jakie posiada woda studzienna, dla których budowane są instalacje studzienne, jest jej jakość oraz cena – ta pierwsza możliwie wysoka, druga natomiast możliwie niska. Na szczęście da się maksymalizować pierwsze, jednocześnie minimalizując drugie, a sekretem tego działania jest stosowanie odpowiednich filtrów już od początku funkcjonowania studni.

Filtrów jest jednak do wyboru cała gama – skąd zatem wiedzieć, na które się zdecydować? Przejdźmy zatem wspólnie przez popularne sposoby filtracji: od konstrukcyjnych i mechanicznych przez uzdatniające, aż do filtrów wbijanych i wkręcanych.

Kilka słów od uzdatnianiu wody – niezbędnik w studni głębinowej i innych

Na początek rozważmy po co właściwie stosuje się filtry i jakie jest ich zadanie. Typowo, w przypadku wody pochodzącej z gruntu, jej skład chemiczny jest inny, niż np. deszczówki. Wynika to z faktu, że pierwsza z nich unosi ze sobą drobinki oderwane od gleby – m.in. potrzebne nam minerały, ale również zwyczajny piach – podczas gdy druga może zawierać wszystko to, co napotkała spadając z nieba – np. pyłki, czy część zanieczyszczeń z powietrza.

Rozpuszczone w wodzie związki chemiczne mogą dopomóc (lub zagrozić) zdrowiu, jednak to większe i twardsze jej składniki mają kluczową rolę dla funkcjonowania studni. Jeśli tylko nie wydobywasz z niej wody wiaderkiem, prędko zauważysz istotną różnicę: woda w drodze na powierzchnię przechodzi przez pompę, będącą układem mechanicznym. Aby jej działanie miało wysoką sprawność (czyli nie marnowało prądu), pompa projektowana jest w taki sposób, by jej elementy, również te ruchome, przylegały do siebie możliwie ściśle. W związku z tym dostanie się w jej tryby drobinek piachu bardzo łatwo może ją uszkodzić – wyszczerbienia niektórych części to łagodniejszy wariant, całkowite zatarcie silnika – mniej optymistyczny.

Nie tylko w przypadku piasku w wodzie studziennej – powstrzymaj również zanieczyszczenia organiczne

Oczywiście piach to tylko jedna z możliwości, a pompa pochłonie wszystko, co tylko zmieści się w jej wlocie. Poza drobinkami krzemu należy zatem liczyć się z innymi możliwościami, takimi jak choćby śmieci (jeśli zakopano je niegdyś w ziemi), czy tkanki organiczne – najczęściej żywe lub martwe zwierzęta, które dostały się do studni. Zdarza się to rzadziej w studniach głębinowych (ze względu na stosowanie denka i korka po obu stronach studni), a zdecydowanie częściej w studniach kręgowych, zwłaszcza tych o niewielkiej głębokości, nieraz zupełnie odkrytych.

Co zatem czynić? Zachodzi oczywista konieczność stosowania filtrów, które będą przepuszczały do wnętrza studni jedynie pożądane substancje, szkodliwe natomiast pozostaną na zewnątrz.

Kiedy zachodzi potrzeba uzdatniania wody studziennej? – zadbaj o jakość wody

Oczywiście nie każda studnia wymaga tych samych działań – różnią się przecież między sobą rodzajem (studnia głębinowa, kręgowa, płukana, abisyńska, etc.), parametrami (np. głębokością, szerokością, szczelnością), rodzajem gruntu w którym są osadzone (zasobność w wodę, porowatość, sypkość, etc.) oraz – zastosowaniem.

Jeśli kopiesz studnię do użytku domowego, zapewne będziesz brał pod uwagę twardość wody i pokusisz się o urządzenia do zmiękczania wody, czy usuwania żelaza, zwłaszcza jeśli będzie to woda z przeznaczeniem do picia. Przeciwnie, jeśli ma mieć zastosowanie gospodarcze – np. do podlewania trawników i krzewów, i zużycie wody będzie wysokie, usuwanie żelaza staje się zbędne i raczej będzie Ci zależało na dużej powierzchni filtracyjnej, dającej zwiększoną przepustowość wody z gruntu. Piach jest tutaj problemem o tyle, o ile dbasz o swoją pompę.

Typowe sposoby oczyszczania wody – filtr mechaniczny kluczowy dla studni głębinowych

W studni głębinowej, przykładowo, filtracja następuje na kilku etapach. Pierwszą barierę stanowią same rury studzienne filtracyjne (te z nacięciami), owinięte siatką studniarską. Tego typu układ przepuszcza z powodzeniem wodę, jednak stanowi wyraźną barierę dla nawet niewielkich drobin piasku – zależnie od gęstości siatki. Aby dodatkowo chronić pompę i dalsze elementy instalacji (np. by nie odkładały się drobinki w rurach), stosowane są filtry mechaniczne: piaskowe lub sznurkowe.

Poprawa parametrów wody butelkowanej do picia – systemy uzdatniania wody

Oczywiście jeśli chcesz uzdatnić wodę do picia ze studni kopanej na własnym podwórku, warto rozważyć dodatkowe kroki; wskazane jest, by najpierw przeprowadzić badanie wody. W zależności od potrzeb nastąpi dobór uzdatniaczy wody celem pozbycia się nadmiaru żelaza, czy zmiękczania wody. Do likwidacji czynników biologicznych dobrze sprawdza się promieniowanie ultrafioletowe, jak również systemy odwróconej osmozy.

Jaki filtr do wody ze studni? – filtry wbijane i wkręcane

Omówiwszy standardowe metody filtracyjne zastanówmy się nad zagadnieniem nie tylko wykonania studni w odpowiednio bezpieczny sposób, ale również przedłużenia jej w głąb ziemi. Zdarza się niekiedy, że studnia wykopana została zbyt płytko i brakuje w niej wody lub z powodu suszy wody jest naprawdę mało; albo też studnia zamuliła się, czego skutek jest porównywalny. Co można uczynić w takiej sytuacji? Przedstawiamy filtry wbijane i wkręcane.

Czym są filtry wbijane? – więcej wody we własnej studni

Jednym z rozwiązań jest wykorzystanie filtra wbijanego. Jest to stosunkowo wąska rura o ponad metrowej długości, zakończona grotem; jej ścianki posiadają otwory. Wykonana zazwyczaj ze stali ocynkowanej, mosiądzu lub z PCV idealnie sprawdzi się w warunkach gruntowych.

Ze względu na swoją konstrukcję łatwo taki filtr – zgodnie z nazwą – wbić w ziemię, tym samym generując wolną przestrzeń w jego wnętrzu, w którą będzie mogła napłynąć woda. Jeśli jest jej odpowiednio dużo na wysokości filtra, zdąży przenikać na bieżąco podczas odpompowywania z nieco wyższej wysokości, na której zawieszona będzie pompa, udrażniając studnię i zwiększając jej wydajność.

Czym są filtry wkręcane? – filtry studzienne do filtracji wstępnej

Filtr wkręcany to produkt podobny do wbijanego – zamiast jednak posuwać go w głąb ziemi za pomocą uderzeń, jest on w nią wkręcany. Proces ten umożliwiony jest przez świder, którym jest zakończony. Również i on wyposażony jest w system otworów, umożliwiających przedostawanie się wody do środka, a jednocześnie blokujących co większe z zanieczyszczeń.

Jak wybrać odpowiedni filtr? – oczyszczanie wody z własnego ujęcia

Który zatem wybrać? Zależy to od kilku czynników, m.in. głębokości na której ma pracować (im głębiej, tym łatwiej wbijać, a tym trudniej też wkręcać), dostępnej siły (odwrotnie, w ogólności łatwiej jest wkręcać niż wbijać), czy rodzaju gleby (wbijanie jest łatwiejsze w miękkiej, w twardszej lepiej wkręcać).

Warto również zaznaczyć, że filtry wkręcane częściej wybierane są do studni abisyńskich, natomiast wbijane – do studni płukanych lub kręgowych, gdzie mogą z czasem zostać dodatkowo dobite w razie wystąpienia takiej potrzeby.